Манай орны өргөн уудам нутаг дэвсгэрт үүсэж хөгжсөн боловсрол нь нүүдэлчдийн соёл иргэншлийн онцлогийг тусгасан бөгөөд түүнд тохирсон өвөрмөц онцлогтой боловсрол байсан. Тэрхүү онцлогийг харгалзалгүй суурин соёл иргэншлийн шалгуурыг нүүдэлчдийн соёл иргэншилд шууд шилжүүлэн хэрэглэх нь тохирохгүй юм. Нүүдэлчид жилийн 4 улирлын турш нүүж, ахуй амьдралаа авч явдаг байсан нь суурин сургууль байгуулах боломжгүй нь ойлгомжтой. Нүүдэллэн аж төрж байсан эртний монгол орны нөхцөлд сургуулийн үүргийг айл өрх бүр гүйцэтгэж ирсэн. Хүүхэд гэр бүлд өсөхдөө багаасаа амьдралд хэрэгтэй мэдлэг, туршлага, арга ухааныг ээж аав, амьдрал орчноосоо сурч авдаг байв. Мөн гэрээр хүүхдэд бичиг үсэг заах уламжлал ч байсан. Ингэхлээр Монгол орны нөхцөлд боловсролын байгууллагын буюу сургуулийн үүргийг өрх гэр болгон гүйцэтгэж байсан гэж үзвэл монголд хэдэн айл өрх байсан тэдэн сургууль байсан гэж үзэхэд болохгүй зүйл байхгүй.